Opis
Lubin i okolice jeszcze w latach 50. XX wieku były najsłabiej zagospodarowanym i zaludnionym obszarem Dolnego Śląska. Jednak po odkryciu na tych terenach złóż miedzi i powołaniu Kombinatu Górniczo-Hutniczego Miedzi, który sfinansował wiele działań infrastrukturalnych, region się zmodernizował. W Lubinie wybudowano osiedla mieszkaniowe, ulice, szkoły, pawilony handlowe. Władza komunistyczna była przekonana, że mieszkańcy Lubina, można by rzec modelowego miasta tamtego ustroju, również modelowo myślą. Tym bardziej że działalność Solidarności w Zagłębiu Miedziowym między rokiem 1980 a 1981 nie wskazywała, że akurat tu będzie największy, poza Wrocławiem, ośrodek oporu społecznego w tej części Polski.
W interwencji mającej na celu rozproszenie manifestujących brały udział oddziały Milicji Obywatelskiej oraz oddziały Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej (ZOMO), które w pierwszej fazie zamieszek miotały w kierunku manifestantów środki chemiczne, a następnie użyły broni z ostrą amunicją. Do tej pory nie wyjaśniono przyczyn takiego stanu rzeczy. Rannych zostało ponad dwadzieścia osób, z tego siedem ciężko; trzy postrzelone osoby – Andrzej Trajkowski, Mieczysław Poźniak i Michał Adamowicz – zmarły.
Do dnia dzisiejszego nie wszyscy sprawcy tej masakry ponieśli karę. Symbolem wydarzeń w Lubinie jest zdjęcie Krzysztofa Raczkowiaka, na którym widoczny jest umierający Michał Adamowicz niesiony przez grupę mężczyzn. Zdjęcie – milczący świadek tamtych wydarzeń. Na rewersie monety przedstawione zostały zarysy trzech męskich postaci, obok których widnieją symboliczne trzy ślady po pociskach, szarfa oraz dwa goździki leżące na bruku. Na awersie monety przedstawiono biało-czerwoną szarfę na tle sylwetek trzech mężczyzn, symbolizujących ofiary wydarzeń w Lubinie.
dr Marek Zawadka